مراقبت ها و تغییرات بعد از زایمان
شش ماه اول بعد از زایمان را دوره نقاهت یا همان نفاس می نامند. دراین مدت مادر چندین بار باید به پزشک مراجعه کند و در صورت بروز خطر دراسرع وقت مادر و پدر به پزشک مراجعه کنند. اغلب تغییرات مادر در دوره بارداری و بعد از زایمان مربوط به تغییرات رحم و پستان ها می باشد.
تغییرات رحم
پس از بارداری رحم به سرعت کوچک می شود و به اندازه اولیه خود باز خواهد گشت.دیواره رحم برای لانه گزینی جنین پوشش ضخیمی را ایجاد کرده بود که در مدت ده روز اولیه بعد از زایمان به مرور زمان با ترشحات به رنگ های قرمز، قهوه ای و بعد از ده روز به رنگ سفید و زرد خواهند بود.گاها خونریزی در حد لکه بینی تا 40 روز هم وجود خواهد داشت که برای اطمینان مشورت با پزشک ضروری است. مادرانی که کودک را از شیر خود تغذیه می کنند به مدت 5 الی 6 ماه و گاها تا پایان شیرخوارگی، در مادر قاعدگی اتفاق نمی افتد.در غیراین صورت بعد
از یک الی دو ماه قاعدگی اتفاق می افتد.اغلب اوقات اولین قاعدگی با خون ریزی فراوان همراه است.
تغییرات پستان ها
در ده روز اول در بدن مادر آغوز تولید می شود که پروتئین آن بسیار بیشتر از شیر است. بعد از ده روز آغوز به شیر تبدیل می شود. مقدار شیر در مادرهای مختلف بنا به عادات غذایی، حالات روحی و دفعات شیردهی متفاوت است.
برخی دیگر از مراقبت های لازم در دوره بعد از بارداری می توان تغذیه را نام برد.مادران شیرده نیاز به رژیم غذایی کامل تری نسبت به مادران باردار دارند چرا که در اثر شیردهی کلسیم،کالری و پروتئین بیشتری را از دست خواهد داد که این امر نیاز به جایگزینی مواد را خواهد داشت که مادر بتواند این مواد را برای کودک و برای بدن خود تامین کند.به مدت سه ماه بعد از زایمان روزی یک قرص مولتی ویتامین و یک قرص آهن برای جلوگیری از کم خونی مادر تجویز خواهد شد.
مراقبت از نوک پستان
تغذیه نوزاد با شیر مادر بسیار حائز اهمیت است چرا که شیر مادر علاوه بر مزیت های فراوانی که دارد می تواند تمام مواد مورد نیاز بدن کودک را نیز به او بدهد و تمام احتیاجات غذایی او را در 4 تا 6 ماه اول زندگی اش برطرف کند.
به همین دلیل و برای تغذیه نوزاد با شیر مادر بهداشت و مراقبت صحیح از پستان های مادر نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.بهتر است خانم های شیرده در طول روز یک بار سینه های خود را شستشو دهند و اجازه دهند که با بودن در معرض هوا خشک شود. البته شستن با آب و صابون پستان و یا شستن در هر بار شیردهی توصیه نمی شود. اماشستشوی روزانه مفید و راحت است.
در مواردی که مادر به دلیل عدم تجربه و وضعیت نادرست شیردهی،کودک نوک پستان را به قدر کافی در دهان نداشته باشد، این موضوع باعث صدمه دیدن نوک پستان می شود. مادران برای درمان شقاق و زخم نوک پستان، بعد از هربار شیردهی، یک قطره از شیر خود را بر نوک سینه خود و هاله اطراف آن بمالند.
با تشکر مدیریت سایت مرکز مشاوره و خدمات مامایی رویان مهر سلامت